مهد کودک
شامل (پلان کلیه طبقات+ مبلمان+ ۱ مقطع+ ۳ نما)
مهد کودک یا کودکستان نوعی آموزشگاه برای نگهداری و پرورش کودکان خردسال و گذار آنها از محیط خانه به مدرسه است.
نخستین مهد کودک توسط فردریش ویلهلم اوت، در سال ۱۸۳۷ میلادی در شهر باد بلنکنبورگ در ایالت تورینگن در کشور آلمان ایجاد شد.
“میرزا جبار عسگرزاده” معروف به جبار باغچه‌بان بنیان‌گذار نخستین کودکستان ایران بود.
مهد کودک مکانی است که شاید خیلی بیشتر از بسیاری از کاربری هایی که امروزه به آن توجه میشود دارای اهمیت باشد چرا که تقریبا اولین مکانی است که کودک بعد از خانه خود وارد آن شده و بخش زیادی از زندگی کودکی خود را در آن می گذراند.
بنابراین باید مکانی باشد جهت پرورش و آمادگی کودک، برای ورود به جامعه بزرگ و متنوع دنیای خارج، و هر چه این فضا بتواند امنیت، آرامش و شادی بیشتری برای او را فراهم آورد؛ کودک ارتباط بیشتری با آن برقرار کرده و ترس جدایی از خانه و خانواده و شاید وحشت از دنیای بیرون تا حد زیادی در او کاهش و یا حتی به طور کامل از بین رود و دقیقا این همان هدف کودکستان جهت رشد جسمی، روحی، اجتماعی و شخصیت کودک است.
طراحی داخلی
یکی از مهم ترین و اساسی ترین نکته ها در طراحی داخلی مهد کودک، استفاده از رنگ و نور است. استفاده از رنگ های شاد و روشن در محیط اطراف کودک به دلیل علاقه آنها امری بدیهی است؛ مضاف بر اینکه روانشناسان بر این باورند که به رشد شخصیت آنها نیز کمک زیادی می کند. به علاوه استفاده از فوم ها و دیوارپوش های نرم برای جلوگیری از آسیب و تامین امنیت کودک نکته ای است که حتما باید در نظر گرفته شود.
طراحی نمای بیرونی
سه فاکتور مهم و اساسی که باید در طراحی نمای بیرونی مهدکودک به آن توجه ویژه داشت؛ استفاده از فرم های فانتزی، جذاب و تاثیر فوق العاده رنگ است.
خلاقیت در معماری مهد کودک
از مهم ترین اهدافی که در معماری مهد کودک باید به آن توجه ویژه داشت، تحریک فکر و ایده های خلاقانه در کودکان و ایجاد خلاقیت، انگیزه، تحرک و فعالیت است تا با پرورش ذهن مسائل را راحت تر درک و توان ایده پردازی و به کارگیری خلاقیت را داشته باشد.
و این هدف میتواند با طراحی درست فضا، استفاده از عناصری که به تحرک و فعالیت بیشتر کودکان کمک کند، بهره گیری از رنگ های متنوع و شاد و استفاده از بازیها و فضاهای فکری و چالش برانگیز محقق شود.
نکاتی که باید در معماری مهد کودک رعایت شود:
قرار دادن وسایل بازی در فضای بازی کودکان
قرار دادن اتاق بازی کودکان در نزدیکی ورودی یا خروجی ساختمان
کوتاه بودن ارتفاع تابلوهای مخصوص کودکان و مرتفع بودن تابلوهای مخصوص بزرگسالان
درب های ورود و خروج نیز باید امکان رفت و آمد سریع را برای کودکان فراهم کند.
توجه و دقت کافی به محل قرار دادن پریز ها و وسایلی از این دست که باید تا حد امکان از دسترس کودکان دور باشد.
تعبیه فضایی برای قرار دادن وسایل کودکان
مسير حرکت کودک از خارج ساختمان تا داخل و داخل ساختمان اختلاف سطح نداشته باشد.
طراحي فضاي باز بايد به نحوی باشد که در خانواده ها احساس نگراني به وجود نیاورد.
عدم استفاده از اشيا تيز و برنده در محوطه و فضاسازي مهدکودک.
طراحي عناصر محيط به گونه ای که احتمال بالا رفتن کودک از او سلب شود.
طراحي ورودي جهت کنترل دماي داخل، خارج و تميز کردن کفش ها
دستگيره در ورودي که در حالت معمول در ارتفاع يک متر طراحي مي شود؛ در مهدکودک از سمت داخل بايد ارتفاع بيش از يک متر و ۵۰ سانتيمتر داشته باشد. تا کودک نتواند آن را بگشاید.
توجه به سه بخش در طراحي مهدکودک:
قسمت کودک
قسمت کارکنان
قسمت والدين
توجه به مديريت و فضاي کارکنان مهدکودک و جداسازی فضاهاي استراحت، کاري، بهداشتي و کارکنان و جلوگيري از تداخل اين فضاها با فضاي کودکان اهميت دارد.
فضاها بايد با توجه به وسعت برنامه ها و تعداد کارکنان طراحي شوند.
اهمیت وجود فضاي انتظار در طراحی مهد کودک، (اين فضا بايد در کنار ورودي و بخش مديريت ساختمان، به همراه وسايلی اندک براي سرگرمي کودکان
قرار گيرد.
فضاهای مورد نیاز در معماری مهد کودک
لابی
مدیریت
کارکنان
اتاق وسایل کارکنان
کارگاه خلاقیت
ورودی
تحویل کودک
آتلیه نقاشی
آتلیه کاردستی
آتلیه مجسمه سازی
آتلیه موسیقی
سفالگری
نمایشگاه
اتاق تلویزیون
اتاق قصه خانی
آبدارخانه
فضای بازی
غذاخوری
فضای ورزشی
اتاق استراحت
آزمایشگاه علوم
کارگاه عروسک سازی
سرویس بهداشتی
سالن کنفرانس
سالن جشن
کمک های اولیه
فضای بازی آبی
تئاتر عروسکی
کلاس قرآن
شعرخوانی
کتابخوانی
انبار
مزرعه گیاهان
شن بازی
پارکینگ
بازی های دستی
تاسیسات
مانیتورینگ و بایگانی
نقاشی دیواری
هزار راه
بام سبز
برخی از موارد ذکر شده شاید لازم و با اهمیت باشند اما ضروری نیستند و وجود هر یک از این موارد بسته به نظر کارفرما دارد.
نمونه هایی از معماری مهد کودک
